dramines diadromes: Μαΐου 2019

Κυριακή 19 Μαΐου 2019

Από Αρμούταλα Κερασούντας

Αντωνάντων

Ο Κυριάκος Αντωνιάδης του Γεωργίου παντρεύτηκε τη Ζωή Τριανταφυλλίδου, η οικογένειά της οποίας καταγόταν από την ενορία Πινα-τά-ντων της Σαντάς, αλλά ζούσε στην Όλασα της Τραπεζούντας, Απέκτησαν τέσσερα παιδιά, τον Ηρακλή, το Δημοσθένη, την Ελπίδα, η οποία είχε παντρευτεί τον Αβραάμ Στυλίδη από την ενορία Ισàχανάντων, και την Παρθένα («τη Τουμπούλ’ η Παρθένα»), παντρεμένη επίσης στην ενορία Ισàχανάντων με τον Ιάκωβο Γιαμακίδη. Ο Κυριάκος Αντωνιάδης ήταν κοινοτικός παράγοντας της ενορίας Τσàακαλάντων (σε αρκετά έγγραφα της επίμαχης περιόδου υπογράφει ως αζάς, δηλαδή κοινοτικός σύμβουλος), αλλά και ιδιοκτήτης του μοναδικού καφενείου-μπακάλικου του χωριού. Σύμφωνα με τις γραπτές αναμνήσεις του Ιεροκλή Γωνιάδη μετά την καταστροφή της Σαντάς και την επιστροφή των Σανταίων από την εξορία ζούσε στην πόλη της Τραπεζούντας μαζί με την οικογένεια της κόρης του Παρθένας. Το 1924 ήρθε στην Ελλάδα με τη γυναίκα του Ζωή, την «Κυριακάβα», κι εγκαταστάθηκαν στη Βεργίνα Ημαθίας, όπου και πέθαναν.

Ο Ηρακλής Αντωνιάδης του Κυριάκου γεννήθηκε στην ενορία Τσàακαλάντων. Σπούδασε στο Φροντιστήριο Τραπεζούντος και το 1901-1902 δίδαξε στο δημοτικό σχολείο της ενορίας Πισàτοφάντων. Αμέσως μετά κατέβηκε στην Αθήνα, όπου σπούδασε μαθηματικός. Μετά την επιστροφή του στον Πόντο δίδαξε σε ελληνικά σχολεία της ευρύτερης περιοχής της Τραπεζούντας. Και στο φροντιστήριο της Τραπεζούντας. Υπήρξε ο πρωτεργάτης της εισαγωγής της σύγχρονης μελισσοκομίας στη Σαντά, το 1914 μάλιστα σύστησε μελισσοκομική εταιρία στη Σαντά, η οποία διαλύθηκε μετά το θάνατό του λίγα χρόνια αργότερα. Με τη σύζυγό του Μαρία Μουρατχανίδου, η οποία καταγόταν από εύπορη οικογένεια του Βατούμ και ήταν επίσης μορφωμένη, απέκτησαν ένα γιο, το Γεώργιο. Ο Ηρακλής Αντωνιάδης πέθανε λίγα χρόνια μετά την κήρυξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν επιστρέφοντας στη Σαντά από τα Πλάτανα, όπου δίδασκε στο εκεί δημοτικό σχολείο, έπεσε θύμα Τούρκων ληστών, οι οποίοι αφού του πήραν τα ρούχα του, τον υποχρέωσαν να συνεχίσει το ταξίδι του ημίγυμνος, οπότε έπαθε πνευμονία και λίγο μετά την επιστροφή του στη Σαντά πέθανε. Η σύζυγός του συνέχισε να ζει δίπλα στους δικούς του στη Σαντά μέχρι την υποχώρηση των Ρώσων από την Τραπεζούντα, οπότε κατέφυγε στο Βατούμ, όπου αργότερα ξαναπαντρεύτηκε. Το μοναδικό παιδί τους, ο Γεώργιος, πέθανε σε μικρή ηλικία στο Βατούμ.

Ο Δημοσθένης Αντωνιάδης του Κυριάκου γεννήθηκε στην ενορία Τσàακαλάντων της Σαντάς. Με την πρώτη του σύζυγο, την Ευθυμία, απέκτησε ένα γιο, τον Αντώνιο. Ό ίδιος ζούσε και εργαζόταν στο Βατούμ, ενώ η σύζυγός και το παιδί του είχαν παραμείνει στη Σαντά δίπλα στην οικογένεια του πατέρα του, Κυριάκου. Το 1924 η οικογένεια ήρθε στην Ελλάδα κι εγκαταστάθηκε στη Βεργίνα Ημαθίας, όπου πολύ σύντομα πέθανε η Ευθυμία. Μετά το θάνατο της τον Αντώνη -τον «Αντωνίκα», όπως τον θυμούνται οι παλαιότεροι κάτοικοι της Βεργίνας- ανέλαβαν οι παππούδες του Κυριάκος και Ζωή. Ο Δημοσθένης Αντωνιάδης, ο οποίος είχε παραμείνει στο Βατούμ, ξαναπαντρεύτηκε την Ελισσάβετ Ξανθοπούλου από τα Εξώτειχα της Τραπεζούντας, με την οποία απέκτησε τέσσερα παιδιά, την Ελευθερία, τη Ζωή, τον Ηρακλή και τη Γεωργία. Το 1939 ήρθε με τη νέα οικογένεια του στην Ελλάδα κι εγκαταστάθηκε στην Καλαμαριά, όπου σύντομα ήρθε να ζήσει μαζί τους και ο γιος του από τον πρώτο του γάμο, Αντώνιος.